01. Dźwięk jako tworzywo muzyki, źródło dźwięku, przewodnik dźwięku

[Marcel]

Spis treści - Następny rozdział >

Jest to rozdział z "ABC teorii muzyki", którego autorem jest Pan Włodzimierz Królikowski.
Pan Włodzimierz zgodził się na opublikowanie poradnika na naszym forum

Jeżeli chcecie coś dodać w tym temacie lub macie jakieś pytania związane
z tematem tego rozdziału to śmiało piszcie posty poniżej.


Dźwięk - tworzywo muzyki

Ktoś  kiedyś  powiedział :  "muzyka  -  to cisza  wyhaftowana  dźwiękami".

Dźwięki, to  wszelkie  zjawiska  akustyczne  odbierane  naszym  zmysłem  słuchu.

Zauważmy, że wśród tych zjawisk  można  wyróżnić  dwie  grupy :
-  dźwięki o określonej wysokości, które  są  podstawowym  tworzywem  muzyki
-  dźwięki o nieokreślonej wysokości  (szumy, stuki, trzaski, zgrzyty  itp.,
   określane jednym mianem jako  "szmery"). Są  one  wykorzystywane 
   we  współczesnej muzyce awangardowej oraz w muzyce ilustracyjnej  (np. filmowej).


Żebyśmy mogli cokolwiek usłyszeć, to musi istnieć źródło dźwięku
(wprawione w ruch drgający) i przewodnik dźwięku.

Źródłami dźwięków są różne ciała z materiałów sprężystych w postaci struny,
pręta, płytki, słupa  powietrza  zawartego  w  rurze  (łatwo  zauważyć, że wymienione
postaci  ciał  sprężystych  są  podstawowym  elementem  budowy  różnych  grup
instrumentów  muzycznych).


Przewodnikiem  dźwięków  są  również  ciała  sprężyste  -  lotne (gazy), płynne (ciecze)
i  stałe  (metale, szkło, drewno). W  praktyce, przewodnikiem  dźwięku  jest najczęściej
otaczające  nas  powietrze  (przeciwieństwem  przewodników  są  ciała tłumiące dźwięk - sypkie, miękkie, plastyczne  a  najdoskonalszym  tłumikiem  jest próżnia).


Nie  wchodząc  w  szczegóły  wprawiania  różnych  źródeł  dźwięku  w  ruch  drgający
 (czyli  sposobów  wydobywania  dźwięków  na  różnych  instrumentach,
bo tym  zajmuje  się  instrumentoznawstwo), istotny  jest  fakt, że  drgania  te  wywołują
w  powietrzu, jako  przewodniku, analogiczne  drgania, które  w  postaci  fal  dźwiękowych 
docierają  do  ucha  słuchacza. Fale  te  w  spokojnym  powietrzu  i  na  wolnej  przestrzeni 
rozchodzą  się  we  wszystkich  kierunkach, czyli  tworzą  t.zw. falę kulistą.
Jej  szybkość  przy  temperaturze  0' C  wynosi  ok. 330 m/sek
a  np.  w  sali koncertowej  (18' C)  ok. 340 m/sek.

Spis treści - Następny rozdział >